ในโลกที่ทรัพยากรมีจำกัดและแนวคิดเรื่องความยั่งยืนทวีความสำคัญ องค์การระหว่างประเทศว่าด้วยการมาตรฐาน (ISO) ได้ประกาศใช้มาตรฐานใหม่ล่าสุด ISO 59040:2025 Circular economy – Product circularity data sheet เมื่อวันที่ 3 กุมภาพันธ์ 2568 มาตรฐานนี้ได้รับการพัฒนาโดยคณะกรรมการวิชาการ ISO/TC 323 ด้านเศรษฐกิจหมุนเวียน ซึ่งประเทศไทย โดยสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) ได้เข้าร่วมในการจัดทำในฐานะสมาชิก P-member

ISO 59040:2025: มาตรฐานใหม่ขับเคลื่อนเศรษฐกิจหมุนเวียนด้วยข้อมูลผลิตภัณฑ์
ISO 59040:2025 มุ่งเน้นไปที่การสนับสนุนการเปลี่ยนผ่านจากเศรษฐกิจแบบเส้นตรง (ผลิต-ใช้-ทิ้ง) ไปสู่ เศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) ซึ่งเป็นระบบที่ให้ความสำคัญกับการจัดการทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด ผ่านการนำวัสดุกลับมาใช้ใหม่ การหมุนเวียนทรัพยากร และการรักษาคุณค่าของผลิตภัณฑ์ให้มีอายุการใช้งานที่ยาวนาน เพื่อลดของเสียและผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
หัวใจสำคัญของมาตรฐานนี้คือการกำหนด รูปแบบและแนวทางสำหรับการจัดทำเอกสารข้อมูลการหมุนเวียนผลิตภัณฑ์ (Product Circularity Data Sheet – PCDS) ซึ่งเป็นเครื่องมือสำคัญสำหรับองค์กรทั้งในฐานะผู้ซื้อและผู้ขายในการรายงานและประเมินการหมุนเวียนของผลิตภัณฑ์ในการดำเนินธุรกิจ
เนื้อหาหลักของ ISO 59040:2025 ครอบคลุมถึง:
- วิธีการทั่วไป: เกี่ยวกับรูปแบบของเอกสาร PCDS
- การจัดทำ: แนวทางการสร้างเอกสารข้อมูลการหมุนเวียนผลิตภัณฑ์
- การจัดการ: ข้อกำหนดเกี่ยวกับการบริหารจัดการเอกสาร PCDS
- การรายงานข้อมูล: แนวทางการนำเสนอข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับการหมุนเวียนผลิตภัณฑ์
- การเก็บรักษาเอกสาร: ข้อแนะนำสำหรับการจัดเก็บเอกสาร PCDS ตามประเภท ขนาด และลักษณะขององค์กร
ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับจาก ISO 59040:2025:
- ส่งเสริมการประยุกต์ใช้เศรษฐกิจหมุนเวียน: เป็นมาตรฐานสำหรับองค์กรที่ต้องการนำหลักการเศรษฐกิจหมุนเวียนมาปรับใช้ในการดำเนินธุรกิจด้านการซื้อและการจำหน่ายผลิตภัณฑ์
- อำนวยความสะดวกในการดำเนินธุรกิจ: ช่วยให้การดำเนินธุรกิจตามแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียนเป็นไปอย่างมีระบบและมีประสิทธิภาพ
- สนับสนุนการแลกเปลี่ยนข้อมูล: เป็นแนวทางให้องค์กรใช้เอกสาร PCDS ในการแลกเปลี่ยนข้อมูลการหมุนเวียนผลิตภัณฑ์ระหว่างคู่ค้า โดยยังคงรักษาความลับทางธุรกิจ
- สร้างความโปร่งใส: ช่วยให้ผู้ซื้อสามารถประเมินและเปรียบเทียบผลิตภัณฑ์ตามเกณฑ์ด้านความหมุนเวียนได้
- ขับเคลื่อนความยั่งยืน: สนับสนุนเป้าหมายด้านความยั่งยืนขององค์กรและสังคมโดยรวม
โดยสรุป ISO 59040:2025 ถือเป็นมาตรฐานที่สำคัญในการขับเคลื่อนแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียนในภาคธุรกิจ ด้วยการกำหนดกรอบการทำงานและเครื่องมือในการจัดการข้อมูลการหมุนเวียนผลิตภัณฑ์ มาตรฐานนี้จะช่วยส่งเสริมให้องค์กรต่าง ๆ สามารถดำเนินธุรกิจได้อย่างมีความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อมและสังคมมากยิ่งขึ้น ผู้ที่สนใจสามารถศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมและสั่งซื้อมาตรฐานได้ที่เว็บไซต์ https://www.iso.org/standard/82339.html
ที่มา : https://www.iso.org/standard/82339.html และ https://www.tisi.go.th/news/details/825